Wirektomia to zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu ciała szklistego oka w celu zapobieżenia lub leczenia poważnych schorzeń oczu. Celem zabiegu jest wyleczenie choroby lub zapobieżenie pogorszeniu się stanu pacjenta, co mogłoby prowadzić do trwałego uszkodzenia wzroku lub ślepoty.
Historia wirektomii
Pierwsza wirektomia została przeprowadzona w 1851 roku przez niemieckiego okulistę Albrechta von Graefego w Berlinie. Zabieg był wykonywany na pacjentach z zaawansowaną siatkówkową chorobą zwyrodnieniową lub siatkówkową naczyniówkową chorobą cukrzycową. W kolejnych dziesięcioleciach wirektomia stała się popularnym sposobem leczenia zaawansowanych chorób oczu, chociaż był to bardzo inwazyjny i ryzykowny zabieg.
Rodzaje wirektomii
Obecnie istnieją dwa rodzaje wirektomii: pełna i częściowa. W przypadku wirektomii pełnej usuwane jest całe ciało szkliste podczas gdy w przypadku wirektomii częściowej usuwa się tylko uszkodzone fragmenty szklistki. Decyzja o rodzaju wirektomii jest podejmowana na podstawie indywidualnego przypadku pacjenta i oceny stanu choroby.
Kiedy przeprowadza się wirektomię? Choroby wymagające wirektomii
Wirektomia jest przeprowadzana w przypadku zaawansowanych chorób oczu, które nie mogą być leczone za pomocą innych metod. Są to przede wszystkim choroby siatkówki i naczyniówki oczu, takie jak:
- siatkówkowa choroba zwyrodnieniowa (AMD)
- siatkówkowa choroba naczyniowa (CRVO)
- siatkówkowy obrzęk plamki (ME)
- siatkówkowa choroba naczyniowo – cukrzycowa (DR)
- siatkówkowa choroba naczyniowa-niedokrwienna (IRVO)
Czynniki ryzyka wirektomii
Wirektomia jest zabiegiem związanym z ryzykiem powikłań, dlatego decyzja o przeprowadzeniu go musi być dokładnie przemyślana i uzasadniona. Czynniki, które zwiększają ryzyko powikłań po wirektomii, to:
- wiek pacjenta (im starszy pacjent, tym większe ryzyko powikłań)
- obecność innych chorób oczu, takich jak jaskra czy zaćma
- obecność innych chorób ogólnoustrojowych, takich jak cukrzyca czy nadciśnienie
- palenie papierosów
Przygotowanie do zabiegu wirektomii
Przed przeprowadzeniem wirektomii pacjent musi przejść serię badań i konsultacji z lekarzem. Badania te obejmują m.in. badanie wzroku, badanie dna oka, badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego, badanie krwi i badanie elektrokardiograficzne. Pacjent musi również powiadomić lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach i suplementach diety, aby uniknąć interakcji lekowych.
Wirektomia przebieg zabiegu
Wirektomia jest zabiegiem wykonywanym pod znieczuleniem ogólnym lub miejscowym. Pacjent leży na plecach, a chirurg wykonuje nacięcie w gałce ocznej, aby uzyskać dostęp do szklistki. Następnie usuwa uszkodzoną część szklistki lub całą szklistkę w przypadku wirektomii pełnej. Po zabiegu pacjent musi pozostać w szpitalu na kilka dni na obserwacji w celu uniknięcia powikłań.
Powikłania i rehabilitacja
Po zabiegu pacjent może odczuwać dyskomfort i ból w okolicy oka oraz widzieć niewyraźnie. W tym czasie ważne jest, aby unikać wykonywania działań, które mogą zwiększać ryzyko urazu oka, takich jak podnoszenie ciężkich przedmiotów czy intensywny wysiłek fizyczny.
Pacjent powinien również zachować ostrożność w zakresie higieny oczu i unikać zadrapania lub urazu oka. Lekarz będzie przeprowadzał regularne badania kontrolne, aby monitorować proces gojenia i ocenić, czy dalsze leczenie jest konieczne.